Nazwa: uczep amerykański Bidens frondosa L. syn. Bidens melanocarpa Wiegand
Rodzina: astrowate Asteraceae (złożone Compositae), podrodzina: astrowe właściwe Asteroidae
Pochodzenie: cała Ameryka Północna od Atlantyku po Pacyfik, od Kanady po Nowy Meksyk
Zasięg wtórny na świecie: Eurazja, płn. Afryka, Nowa Zelandia
Status w Polsce: kategoria inwazyjności III (wysoka) 13pkt.
Występowanie w Polsce: bardzo częsty w całym kraju, nieco rzadszy na północy, szczególnie liczny w dolinach rzek
Kolonizowane siedliska: głównie antropogeniczne pobocza dróg kołowych i kolejowych, brzegi stawów rybnych, kanałów, rowów odwadniających i rzek, ugory, łąki i pastwiska, miejskie łąki kwietne, jednak wnika także do półnaturalnych i naturalnych siedlisk ważnych dla Wspólnoty 3270 – zalewane muliste brzegi rzek z roślinnością Chenopodion rubri p.p. i All. Bidention tripartiti p.p., nieco rzadziej:
· 3130 — brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Cl. Littorelletea uniflorae, Cl. Isoeto-Nanojuncetea
· 6430 — ziołorośla górskie (All. Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (O. Convolvuletalia sepium);
· 6410 — zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (All. Molinion caeruleae);
· 6510 — niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (All. Arrhenatherion elatioris);
· 6520 — górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (All. Polygono-Trisetion).
Morfologia
Niska lub średniej wielkości roślina jednoroczna o wznoszących się, porozgałęzianych na górze pędach i żółtawych koszyczkach kwiatowych. Łodygi uczepu są albo ciemnozielone, albo purpurowe. Posiada trójkrotne (sporadycznie pięciodzielne) liście na długich, cienkich, ale nieoskrzydlonych szypułkach. Wytwarza jedynie kwiaty typu rurkowego (promienistego), niepozorne, w kolorze umbry (brudno żółtym), skupione w niewielkich kwiatostanach I rzędu (koszyczkach). W jednym koszyczku znajduje się koło setki kwiatów, dających zwykle do 40 owoców. Owoce uczepu amerykańskiego to płaskie niełupki o dwu ościach na szczycie, z licznymi brodawkami i haczykami, mocno czepiające się piór, sierści lub odzieży (stąd nazwy łacińska i polska). Haczyki i brodawki ułatwiają też długie unoszenie się w wodach rzek i jezior.
Biologia i ekologia
Uczep amerykański na wielu okresowo zalewanych siedliskach wypiera rodzime dla Polski gatunki namulisk i mokrych łąk, zwłaszcza uczep zwisły Bidens cernua, u. trójlistkowy Bidens tripartita, łobodę osczepowatą Atriplex hastata, wyczyńca kolankowatego Alopecurus aequalis czy brodobrzankę rozpierzchłą Catabrosa aquatica.
Zwalczanie: Koszenie, wyrywanie z korzeniami albo tłumienie metodą no till (okrycie gruntu paroma warstwami agrowłókniny lub mokrych kartonów i ziemi).
Ciekawostki
Uczep amerykański to jeden z najwcześniej zadomowionych w Europie (XVII w. tak jak rudbekia naga, pewnie tylko tatarak był w Polsce wcześniej), obcych gatunków inwazyjnych, zarastających brzegi naszych wód, a potem przyległe pastwiska, łąki kośne czy miejskie łąki kwiatowe.
