Nazwa: nawłoć wąskolistna, nawłoć trawolistna, eutamia trawolistna, chryzokoma trawolistna, Euthamia graminifolia (L.) Nutt. syn. Chrysocoma graminifolia L., Solidago graminifolia Elliott
Rodzina: astrowate Asteraceae (złożone Compositae), podrodzina: astrowe właściwe Asteroidae
Pochodzenie: północ Ameryki Północnej
Zasięg wtórny na świecie: coraz częstsza w Eurazji, choć nadal znacznie rzadsza od nawłoci kanadyjskiej, olbrzymiej oraz ich hybryd
Status w Polsce: kategoria inwazyjności IV (najwyższa) 16 pkt.
Występowanie w Polsce: najpospolitsza na Śląsku Górnym i Opolskim, skąd dolinami rzek przenika w głąb kraju.
Kolonizowane siedliska: wnika na chronione Dyrektywą Siedliskową 6510 – niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (All. Arrhenatherion elatioris), rzadziej:
· 6410 — zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (All. Molinion caeruleae);
· 6120 — ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (All. Koelerion glaucae);
· 6210 — murawy kserotermiczne (Cl. Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis) – priorytetowe są tylko murawy z ważnymi stanowiskami storczyków
· 6430 — ziołorośla górskie (All. Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (O. Convolvuletalia sepium);
· 3130 — brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Cl. Littorelletea uniflorae, Cl. Isoeto-Nanojuncetea;
· 3230 — zarośla wrześni na kamieńcach i żwirowiskach górskich potoków (Ass. Salici-Myricarietum część – z przewagą wrześni);
· 5130 — formacje z jałowcem zwyczajnym (Juniperus communis) na wrzosowiskach lub nawapiennych murawach.
Poza tym okrajki lasów, tereny silnie zmienione przez człowieka: kamieniołomy, wyrobiska kopalń, tory kolejowe lub tramwajowe, wreszcie groble stawów rybnych, poldery i wały przeciwpowodziowe.
Morfologia
Średniej wielkości roślina trwała (0,5-0,9 m wys.), wyraźnie niższa od znanych nawłoci kanadyjskiej i olbrzymiej, o bardziej zbitych, główkowatych kwiatostanach oraz węższych liściach. Pędy podziemne w formie masywnych kłączy. Łodygi posiada sztywne, wyprostowane, lekko pobrużdżone, niemal wszędzie gołe, tylko u góry słabo owłosione. Pędy te rozgałęziają się na górze, przy czym boczne gałązki mogą przewyższać przewodnik. Liście jak wskazuje nazwa, gatunkowo przypominają trawy, są bowiem całobrzegie, równowąsko lancetowate, ostre na brzegach, nagie, co najwyżej delikatnie omszone na spodzie, długości 60-120 mm, a szerokości tylko 6-10 mm.
Tak samo jak inne astrowe właściwe E. graminifolia zawiązuje dwa typy kwiatów: 1) języczkowe, żeńskie, siarkowo żółte oraz 2) rurkowe, obupłciowe, też mocno żółte. Na jeden kwiatostan I rzędu przypada 15-25 kwiatów języczkowych, zaś rurkowych tylko 5-12. Kwiatostany I rzędu w postaci koszyczków skupione są w baldachowate kwiatostany II rzędu. Całość przypomina główkę. Owocem jest typowa dla rodziny niełupka, w przypadku eutamii wąskolistnej jajowata, o żebrowatej, a zarazem owłosionej powierzchni, wyposażona w aparat lotny. Niełupki rozsiewane głównie przez wiatr, mogą też czepiać się sierści lub odzieży.
Biologia i ekologia
Najlepiej rozwija się w miejscach widnych lub półcienistych, średnio lub mocno żyznych. Toleruje najrozmaitsze typy podłoży od lekkich piaszczystych po ciężkie, gliniaste, murszowe i torfowe, od silnie kwaśnych po silnie zasadowe w odczynie. Wkracza nawet na inicjalne gleby wykształcające się ze skał odpadowych dawnych kopalń i kamieniołomów. Również wilgotność podłoża zdaje się nie mieć znaczenia dla tejże nawłoci. Zapylana przez błonkówki i muchówki.
Zwalczanie: eutamię trawolistną można zniszczyć przez regularne koszenie, kilka lub kilkanaście razy w sezonie. Nawet jedno lub dwukrotny pokos co trzy lata, przed rozsianiem nasion ogranicza inwazję tej rośliny. Niezłe wyniki daje także pokrycie płatu folią lub kartonami i ziemią (jak w uprawie bezpłużnej), choć to metoda niebezpieczna i dla gatunków rodzimych. W dolinkach potoków i rzek można też wydłużyć czas zalewu. W przypadku miejsc poddawanych radykalnej rekultywacji zdziera się wierzchnie warstwy gruntu, po czym wprowadza mieszanki pastewnych bobowatych i traw (na łąkach kośnych, pastwiskach, pasach kwietnych i pasieczyskach) albo specjalistyczne mieszanki nasion gatunków chronionych i rzadkich (w rezerwatach).
Ciekawostki
Nawłoć wąskolistna (eutamia wąskolistna) należy do nawłoci mniej znanych i rzadziej obserwowanych w Polsce, choć liczba jej stanowisk i okazów szybko rośnie. Na Śląsk trafiła zapewne w II połowie XIX wieku. Rosła z pewnością w arboretum w Lipnie, być może także w słynnej szkole ogrodniczej w Prószkowie Opolskim. Przez niemal wiek nie wykazywała tendencji ekspansywnych. Dostosowawszy się do miejscowych warunków klimatyczno-glebowych zaczyna zagrażać florze łąk, pastwisk oraz odłogów. Zaczyna formować jednogatunkowe agregacje.
